ÜNYE DEVLET HASTANESİ

KBRN nedir?

Kbrn'nin açılımı "Kimyasal Biyolojik Radyasyon ve Nükleer tehlikeli maddeler" dir. KBRN , Kimyasal Biyolojik Radyasyon ve Nükleer kelimelerinin baş harflerinden oluşur.

KBRN ; kasten, kazaen veya doğal afetler sonucu kimyasal, biyolojik, radyasyon ve nükleer tehlikeli maddelerden ortama yayılarak insan ve çevre üzerine birçok olumsuz etkiler oluşturan tehlikeli maddelerin hepsini ifade eder.

Günümüzde savaş sanayi ve endüstri sahasında yaşanan gelişmeler KBRN risklerini artırır. Bütün bu riskler, geniş halk kitlelerin yaşamını olumsuz yönde etkiler. Ayrıca çok sayıda insanın yaşamını yitirmesine ve canlı hayatın sona ermesine/değişimine neden olur.

KBRN maddeleri ile ilgili bilgi, kullanım ve denetim yetersizliği bugün tehlikeyi en yüksek düzeye taşımıştır.

Ülkemizin jeostratejik ve jeopolitik konumu, düzensiz bir kentleşme ile sanayileşmenin getirdiği riskler, diğer ülkelere oranla bu konuda bizleri daha fazla risk altında bırakmakta ve daha fazla hazırlıklı olmayı bir zorunluluk olarak ortaya koymaktadır.

KBRN riskleri nelerdir?

1. Kimyasal üreten tüm fabrikalar

2. Kimyasal depolar

3. Tankerler

4. Boru hatları

5. Salgın hastalıklar

6. Radyoaktif malzeme olan yerler

7. Nükleer reaktörler

Endüstriyel riskler nelerdir?

1. Fiziksel: Gürültü, vibrasyon, sıcak, soğuk, basınç, radyasyon, toz, fiber

2. Kimyasal: yanıcı patlayıcı mad., toksik ve zehirli mad., hassasiyet yaratan mad.

3. Biyolojik: Toz ve patojenler

4. Psikolojik: Çalışma yeri şartları, bağımlılık,

5. Diğer: İş kazaları, meslek hastalıklar

KBRN olayının özellikleri

1. Panik ve kargaşa yaratır.

2. Sağlık hizmetlerine aşırı yük oluşturur.

3. Müdahale, zor ve zaman alıcıdır.

4. İlk müdahale eden kişi risk altındadır.

5. Kişisel koruyucu malzeme gerektirir.

6. Dekontaminasyon (arındırma) gerektirir.

7. Hazırlıklı olmak zordur

KBRN savunması

KBRN savunması risk seviyesi yüksek olan illerde, etkin bir KBRN müdahalesi için, yerel Tehlikeli Madde Birlikleri (TMB) oluşturulmasında zorunluluklar vardır. TMB’ler, tehlikeli madde ortamında; tehlikenin öncelikle büyümesini önlemek, mümkünse sonlandırmak ve kurtarma yapmak ile sorumluluğu olan ‘Özel Birliklerdir.’ Yurt dışındaki karşılığı, ‘Hazmat Birlikleri’dir.

KBRN ile ilgili uluslararası kurum ve kuruluşlar

KBRN ile ilgili kurum ve kuruluşlar, uluslararası ve ulusal olmak üzere sınıflandırılır.

KBRN ile ilgili bazı önemli uluslararası kurum, kuruluş ve sözleşmeler şunlardır:

1. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA)

2. Uluslararası Radyasyondan Korunma Komitesi (ICRP)

3. Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (Euratom)

4. Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi (CERN)

5. Nükleer Tedarikçiler Grubu (NTG)

6. Zangger Komitesi

7. Uluslararası KBRN Sözleşmeler

KBRN ile ilgili ulusal kurum ve kuruluşlar

KBRN ile ilgili bazı önemli ulusal kurum, kuruluş ve sözleşmeler şunlardır:

1. Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK)

2. Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK)

3. Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı (RSHMB)

4.Ulusal Zehir Merkezi (UZEM)

5. Ulusal KBRN mevzuatı

Türkiye'de KBRN  tehlikelerinde organizasyon

KBRN tehlikeli maddeler; kasten, kazaen veya doğal afetler sonucu ortama yayılarak insan ve çevre üzerine birçok olumsuz etki oluşturur.

Karayolundan geçen bir amonyak tankerinin kaza yapması sonucu ortama salınan amonyak gazı ile terör olaylarında kullanılan Sarin gazı neredeyse benzer riskler içermektedir.
Ülkemizde, gelişmekte olan sanayi ile birlikte ortaya çıkan sanayi kazalarındaki artışlar, yerel yönetimleri bazı ileri tedbirleri almak zorunda bırakmıştır.
İllerin KBRN  ile  ilgili taşıdıkları risklerine göre bu tedbirler, seviye olarak farklılıklar göstermektedir.

Örneğin yangınlara müdahale biçimlerinden, hastane arındırma sistemlerine, kullanılan kişisel koruyucu malzeme seviyesinden, arındırma sıvılarına kadar risk potansiyeline göre il seviyesinde planlamalar yapılmaktadır.

Türkiye’de, sanayi kazalarına müdahale etmek konusunda; İl Özel İdareleri Kanunu’nun 69. Maddesi ve Belediye Kanunu’nun 53. Maddesi gereği, gerekli yetkileri yerel yönetimlere vermiştir. Her il, kendi Kbrn risklerini tespit ettikten sonra gerekli müdahale mekanizmasını oluşturmak ve sistem erini kurmak zorundadır.
Bu çerçevede KBRN İl Yapılanması Programı oluşturulmuştur. KBRN tehlikelerinde birçok disiplin, kuruluş aynı anda ve aynı yerde çalışır.

Bu yapılanmada yer alan kurum ve kuruluşlar:

1. İl Sağlık Müdürlüğü,

2. İl İtfaiye Birlikleri,

3. İl Emniyet Birimleri (Polis, Jandarma),

4. Türk Silahlı Kuvvetleri,

5. İl Çevre ve Orman Müdürlüğü (İl Meteoroloji Müdürlüğü),

6. Belediyeler,

7. Mahalle Gönüllüleri Dernekleri,

8. Sivil Toplum Kuruluşlarıdır.